Tlenoterapia hiperbaryczna (HBOT) a badania na temat Covid-19

Wirus Sars-Cov2, powodujący Covid-19 atakując płuca i powodując rozległy stan zapalny, utrudnia właściwe dotlenienie organizmu, pogłębiając zły stan pacjenta, jak tlenoterapia hiperbaryczna może temu przeciwdziałać?

Według jednego z badaczy, doktora Zhong, w tej chwili podstawową bronią w walce z objawami COVID-19 staje się wszelaki sprzęt medyczny, który pomaga przywrócić odpowiedni poziom dotlenienia, utrzymać organizm przy życiu, podczas gdy ciało walczy z wirusem i stara się zregenerować uszkodzenie płuc.

Jest wiele zalet hiperbarycznego tlenu w przeciwdziałaniu postępującej hipoksemii (czyli niedotlenieniu). Środowisko o wyższym ciśnieniu pozwala na dostarczenie większej ilości tlenu do organizmu. Mimo stanu zapalnego tkanki płucnej, dostarczając skoncentrowany tlen pod wyższym niż atmosferyczne ciśnieniem, można tym bezpośrednio przeciwdziałać hipoksemii.

Doktor Zhong stwierdził, że po pierwszej sesji tlenoterapii  hiperbarycznej, objawy takie jak duszność i ból w klatce piersiowej zostały wyraźnie złagodzone. Po drugiej sesji częstość oddechów wyrównała się, a duszność powoli ustąpiła. Zapalenie płuc zostało ponownie ocenione za pomocą tomografii komputerowej. U wszystkich pięciu pacjentów nastąpiła znaczna poprawa.

Amerykańskie badania dotyczące tlenoterapii hiperbarycznej i koronawirusa

Dick Clarke, naczelny lekarz hiperbaryczny i prezes National Baromedical Services 15 maja 2020 roku złożył wniosek do amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) o dopisanie tlenoterapii hiperbarycznej jako wskazania do leczenia w sytuacjach zagrożenia życia podczas przewlekłej walki z koronawirusem (link do wniosku). Według Dicka Clarke zdolność tlenoterapii hiperbarycznej do przezwyciężenia ograniczeń suplementacji tlenu w warunkach pogarszającej się hipoksji jest niepodważalna. Chociaż badania te miały charakter retrospektywny i obejmowały niewielką liczbę pacjentów, zgłaszane wyniki i powiązane dane były bardzo zachęcające. Jak widać w powyższym podsumowaniu wszystkich badań.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) uznała stosowanie tlenoterapię hiperbarycznej dla określonej listy wskazań. Jeśli tlenoterapia hiperbaryczna jest używany w schorzeniu spoza listy, FDA nie bierze odpowiedzialności za skutki leczenia. Dostarczono wiele doniesień i badań o skutecznym zastosowaniu tlenoterapii hiperbarycznej do uniknięcia intubacji w przypadku zapalenia płuc wywołanego COVID-19. Intubacja w przebiegu zapalenia płuc COVID-19 ma wskaźnik śmiertelności ponad 80%. Osoby, którym udało się przeżyć, doświadczają poważnych powikłań (np. Odma opłucnowa, trwałe uszkodzenie płuc itp.).

Tlenoterapia hiperbaryczna jest akceptowaną metodą leczenia niedotlenienia od ponad 50 lat. Zastosowanie tlenoterapii hiperbarycznej jako leczenia wspomagającego w zapaleniu płuc wywołanym przez COVID-19 nie powinno budzić wątpliwości natury etycznej ani medycznej. Bezpieczeństwo w komorze hiperbarycznej jest znacznie wyższe niż dotychczas przebadanych leków i farmakologii. Mimo to FDA odrzuciło wniosek Doktora Dicka Clarke, co wywołało zdziwienie w Amerykańskim środowisku specjalistów i lekarzy.

Tlenoterapia hiperbaryczna szansą na poprawę zdrowia dla osób po przebytym COVID-19?

Wiele wskazuje na to, że terapia tlenem hiperbarycznym dużym krokiem w procesie poprawy zdrowia pacjentów z COVID-19 oraz tych po przebytej chorobie. Warto jednak pamiętać, że badania nad skutkami i powikłaniami wciąż trwają. W tym momencie trudno wysnuć z nich stuprocentowo pewne wnioski. Mając świadomość ogromnego potencjału, jaki leży w tej terapii hiperbarycznej.

Podsumowanie wniosków z badań przeprowadzonych w komorach hiperbarycznych

Ciekawych wniosków dostarcza także streszczenie rozmowy konferencyjnej pomiędzy członkami Komitetu Terapii Tlenem Hiperbarycznym, Sekcją Medycyny Podwodnej i Hiperbarycznej Amerykańskiego Kolegium Lekarzy Ratunkowych oraz zaproszonymi badaczami prowadzącymi badania kliniczne nad stosowaniem tlenu hiperbarycznego w leczeniu COVID- 19. Wskazują one, że:

  • HBOT pomaga zmniejszyć dług tlenowy organizmu;
  • już dwa zabiegi tlenoterapii hiperbaryczne mogą wystarczyć do skorygowania niedotlenienia większości pacjentów z ciężkim COVID- 19;
  • późniejsze codzienne sesje w komorach hiperbarycznych mogłoby zasadniczo zapobiec hipoksemii u pacjentów z zapaleniem płuc COVID-19, u których SpO2 jest mniejsze niż 70%;
  • zastosowanie terapii tlenem hiperbarycznym w momencie, gdy oddychanie tlenem z maski nie może zapobiec zmniejszeniu SpO2, pozwala uniknąć pogorszenia stanu zdrowia pacjenta;
  • rutynowe codzienne sesje w komorach hiperbarycznych miałaby szansę przyczynić się do zmniejszenia śmiertelności chorych na COVID-19.

Bibliografia:

https://www.uhms.org/images/UHM-Journal/PRE-PROOF_-_HBO2_for_COVID_-_47-3_THIRD_QUARTER_2020_print_version_version_47-3.pdf

https://www.uhms.org/images/MiscDocsRational_and_study_design_for_treating_COVID_patients_with_HBO2.pdf https://www.uhms.org/images/Position-StatementsSynopsis_of_Conference_Call_HBO2_for_COVID19_-_final_v2.pdf